ทำไมฝุ่น PM2.5 หน้ากากอนามัยธรรมดา ถึงป้องกันไม่ได้ !?

เชื่อว่าทุกคนคงจะได้ยินข่าวของสภาพอากาศในเมืองกรุงกันแล้วว่า กรมควบคุมมลพิษตรวจพบฝุ่น PM2.5 มีค่าเกินมาตราฐาน ปริมาณฝุ่นละออง PM 2.5 ตรวจวัดได้ระหว่าง 69 – 94 มคก./ลบ.ม. เกินเกณฑ์มาตรฐาน (50 มคก./ลบ.ม.)

ภาพจาก KenKoh Asia

ตำแหน่งที่ต้องระวังเป็นพิเศษคือ ตรงช่วงบริเวณบริเวณเขตบางนา เขตวังทองหลาง ริมถนนอินทรพิทักษ์ ริมถนนพระราม 4 และริมถนนลาดพร้าว และมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้น ซึ่งเป็นเรื่องอันตรายอย่างมาก

ทางกรมควบคุมมลพิษจึงแนะนำให้ประชาชนที่อยู่ในบริเวณดังกล่าว และกลุ่มผู้ที่มีความเสี่ยง ได้แก่ ผู้ป่วยโรคที่เกี่ยวกับทางเดินหายใจ ผู้ป่วยโรคหัวใจและหลอดเลือด แนะนำให้สวมใส่หน้ากากกันฝุ่น หรือหน้ากากอนามัย หากมีอาการผิดปกติควรรีบพบแพทย์เลยทันที

PM2.5 คืออะไร?

เรามาทำความรู้จักกันก่อนดีกว่าว่า เจ้าฝุ่น PM2.5 นั้นคืออะไร ทำไมถึงต้องสวมใส่หน้ากากกันฝุ่นเพื่อป้องกัน ? เจ้า PM2.5 คือ ฝุ่นละอองที่มีขนาดเล็กม๊ากมาก ขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน เป็นมลพิษฝุ่นที่มีขนาดเล็กมากกว่า 1 ใน 25 ของเส้นผ่าศูนย์กลางของเส้นผม และมีขนาดเพียงครึ่งนึงของเม็ดเลือด (5 ไมครอน)

กล่าวคือ เล็กจนสามารถเล็ดลอดผ่านเข้าทางจมูกสู่ร่างกายของเราได้ และเมื่อใดที่เจ้าฝุ่น PM2.5 เข้าสู่ร่างกายไปจนถึงเส้นเลือกฝอย และกระจายไปตามอวัยวะ จะมีความเสี่ยงที่มันจะนำสารพิษต่างๆเข้ามาด้วย เช่น แคดเมียม ปรอท โลหะหนัก ไฮโรคาร์บอน และสารก่อมะเร็งจำนวนมาก

ทีนี้เราพอจะเริ่มมองเห็นความสำคัญของหน้ากากกันฝุ่นกันแล้วใช่ไหมล่ะ ? และเชื่อว่าหลายคนที่อ่านบทความนี้จบ ก็เริ่มที่จะมองหาหน้ากากกันฝุ่นมาใช้งาน ซึ่งหน้ากากกันฝุ่นเนี่ย ไม่ใช่หน้ากากอนามัยทั่วไปนะ เพราหน้ากากอนามัย สามารถป้องกันได้แค่ฝุ่นละอองขนาดใหญ่เท่านั้น

ดังนั้นหน้ากากกันฝุ่นที่เหมาะสำหรับป้องกันเจ้าฝุ่น PM2.5 มากที่สุดคือหน้ากากกันฝุ่น N95 ที่มีคุณสมบัติอนุภาคขนาดเฉลี่ย 0.3 ไมครอน ได้มากกว่า 95% (มาตรฐาน KN95) หรือที่เขียนระบุว่าสามารถกรอง PM2.5 ได้ (กรองฝุ่นขนาดเล็กกว่า 2.5 ไมครอนได้)

หน้ากากกันฝุ่น N95 หรือ หน้ากากกันฝุ่นชนิดกรองพิเศษ เป็นผ้าปิดปากที่ป้องกันการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจได้ โดยสามารถกรองอนุภาคขนาด 1 – 5 ไมครอน ได้อย่างน้อยร้อยละ 95 มีประสิทธิภาพกรองเชื้อโรคขนาด 0.3 ไมครอน ได้ 95%

แต่เชื้อแบคทีเรียและไวรัสส่วนมากจะผ่านเข้าไปได้ เพราะเชื้อส่วนมากมีขนาดเล็กกว่า 0.3 ไมครอน แต่ในกรณีฝุ่นละอองขนาดเล็กไม่เกิน 2.5 ไมครอน (PM2.5) ใช้หน้ากาก N95 ป้องกันได้

การใช้งานหน้ากากกันฝุ่น N95 และข้อควรปฏิบัติ

• เปลี่ยนผ้าปิดปากใหม่ทันที เมื่อมีรอยเปื้อน หรือเกิดความชื้น
• ใช้หน้ากากกันฝุ่นเพียงคนเดียว ไม่ใช้ร่วมกัน
• หากต้องการนำหน้ากากกันฝุ่นมาใช้ซ้ำ ให้พิจารณาก่อนว่าเปื้อนมากน้อยแค่ไหน ไม่หักไม่งอ เพราะประสิทธิภาพในการกรองอาจจะน้อยลง
• ล้างมือก่อนหยิบหน้ากากกรองฝุ่นมาสวมใส่
• การไอหรือจาม หรือพูดคุย ขณะสวมใส่หน้ากากกันฝุ่น อาจทำให้อากาศภายนอกรั่วเข้าไปได้
• การสวมใส่หน้ากากไม่แนบกระชับ มีผลต่อประสิทธิภาพการกรอง

ที่กล่าวมาเป็นหลักการง่ายๆในการใช้งานหน้ากากกันฝุ่น N95 ที่จะสามารถช่วยป้องกันมลพิษทางอากาศได้ระดับนึง ซึ่งแนะนำว่าให้สวมใส่ก่อนออกจากบ้านทุกครั้ง เพื่อสุขภาพและความปลอดภัยของตัวเราเองนะคะ เพราะร่างกายของเรา เราต้องใส่ใจ ถ้าเราไม่ใส่ใจ แล้วใครล่ะจะมาช่วยดูแล